10september 2025
Organisator:
Museum Petershuis
´Filmvoorstelling Waar ooit de lupine bloeide´
In deze film komt alles samen wat regisseur Bob Entrop met 18 films de afgelopen 21 jaar over de Sinti en Roma cultuur heeft gemaakt.
De film vertelt aan de hand van kleurrijke, maar ook aangrijpende beelden en verhalen de geschiedenis van de Sinti zigeuners vanaf India, waar ze oorspronkelijk vandaan komen, de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog en hoe de vijf hoofdpersonen vanuit verschillende visuele invalshoeken hun bijdrage leveren aan een wereld zonder racisme, discriminatie en ongelijkheid.
Het verhaal begint honderden jaren geleden in Rajasthan, India, waar de Sinti zigeuners oorspronkelijk vandaan komen en volgt in grote stappen de geschiedenis om via de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog en de moord op bijna een miljoen Sinti en Roma in Europa uit te komen in het heden. De vijf hoofdpersonen tonen vanuit verschillende visuele invalshoeken ‘hun strijdbaarheid’ en wie ze zijn als Sinti, maar ook hoe ze kunnen bijdragen aan de vorming van een wereld zonder antisemitisme, discriminatie, en racisme. Met beeldend kunstenaar Ayla Costanje-Uncu, danseres Cillia Mies, componist/musicus Roger Moren-Rathgeb, activiste Lalla Weiss en scholiere Loewana Weiss.
De hoofdpersonen
Ayla Costanje-Uncu maakt een beeldengroep van een groepje muzikanten die in de oorlog zijn opgepakt en via Westerbork naar Auschwitz zijn getransporteerd. In haar atelier boetseert ze de familie rond het kampvuur wat voor de Sinti ´thuis´ betekent. In de gieterij worden de beelden afgegoten in een keihard materiaal om op 16 mei 2024 in het dorp Westerbork officieel te worden onthuld. Ayla woont op een kamp tussen haar moeder, schoonouders, tantes, nichten en neven.
Lalla Weiss is activiste sinds haar twintigste en is nu 61. Namens de Sinti en Roma gemeenschap spreekt zij op herdenkingen in binnen- en buitenland. In Brno, Tsjechië heeft ze met Europees geld er voor gezorgd dat de mensen betere huizen kregen. In India gaat ze op zoek naar haar roots en ontdekt ze dat in haar taal, het Romanes, veel woorden terug te vinden zijn uit het Sanskriet. Niet alleen de taal maar ook veel gebruiken en kleding tonen overeenkomsten. Ze speelt een korte rol in de theatervoorstelling ´Een rugzak vol wantrouwen´ samen met danseres Cillia. Tijdens de herdenkingen in Westerbork en Groesbeek vertelt ze hoe ze getraumatiseerd is als na-oorlogskind en hoe ze blijft hopen en strijden voor een betere wereld.
Cillia Mies toont haar cultuur met dansen en schreeuwt niet van de daken dat ze een Sintezza is. In India gaat ze op zoek naar haar roots en wil daarmee iets doen aan het negatieve beeld wat ze heeft van haar cultuur als het Tweede Wereldoorlog betreft. Samen haar man danst ze de Pasa Doble, wat volgens haar een klassieke Gypsy dans is. Samen met Lalla speelt ze dansend in de theatervoorstelling ´Een rugzak vol wantrouwen´.
Roger Moreno-Rathgeb heeft het Requiem voor Auschwitz gecomponeerd wat door de Sinti und Roma Philharmoniker en een Joods koor in Berlijn is uitgevoerd in de Berliner Dom. Onder de Brandenburger Tor probeert hij zich voor te stellen (aan de hand van archiefbeelden met marcherende militairen) hoe dat was in 1939 en is hij bang voor een herhaling van geschiedenis.
In Auschwitz-Birkenau loopt hij door de lege straten en gebouwen en maakt hij zich boos dat het Sinti en Roma monument nog steeds slecht bereikbaar is. Bij de ruïne van de gaskamer, waar in de nacht van 2 op 3 augustus 1944 alle Sinti en Roma in één nacht werden vermoord, probeert hij zich voor te wat zich daar heeft afgespeeld. Tijdens de opening van de tentoonstelling in het Vrijheidsmuseum in Groesbeek speelt en zingt hij met zijn combo en zangeres Paula het volkslied van de Sinti en Roma: Djelem Djelem.
Loewana Weiss is scholiere wordt na haar toespraak op 4 mei op de Dam regelmatig gevraagd om te spreken. Tijdens de tachtigjarige herdenking in Westerbork heeft ze ook weer een aangrijpende bijdrage geleverd waarbij zij vertelt dat ze de angst van haar grootouders en ouders heeft overgekomen en bang is voor een nieuwe oorlog waarbij ze haar dan ook weg komen halen. In haar vrije tijd zit ze op kickboxen. Samen met haar opa bezoekt de Sinti en Roma tentoonstelling in het Vrijheidsmuseum in Groesbeek.
De regisseur/filmmaker Bob Entrop is aanwezig om vragen vanuit het publiek te beantwoorden.
Filmvoorstelling
Waar ooit de
lupine bloeide
Datum: | 10 september 2025 |
Inloop: | vanaf 19:30 uur |
Aanvang: | 20:00 uur |
Locatie: | Kasteel Heijen ( De Veldschuur) |
Toegangsprijs: | € 5,-- contant of via pin te betalen aan de kassa |
Reservering (verplicht): | via onderstaande link Klik hier voor uw reservering |