De ballade van Mauthausen (ook wel de Mauthausen Cyclus genoemd) werd in 1965 gecomponeerd door Griekenlands meest bekende componist Mikis Theodorakis. Hij liet zich inspireren door vier liederen geschreven door de Grieks joodse schrijver/dichter Jakovos Kambanellis.

Kambanellis zat tijdens de Tweede Wereldoorlog in het Griekse verzet, werd opgepakt en opgesloten in concentratiekamp Mauthausen. Dit Oostenrijkse kamp bevond zich bij een steengroeve. Minimaal 225.000 mensen zaten hier gevangen waarvan 25.000 de verschrikkingen hebben overleefd. Wie het zware werk in de steengroeve niet meer aankon werd doodgeschoten en afgevoerd naar de crematoria.

Toen Kabanellis terugkeerde uit Mauthausen begon hij te werken aan een boek over zijn ervaringen. Vanuit dit boek schreef hij vervolgens de vier gedichten die de Ballade van Mauthausen zouden vormen.

De cyclus verhaalt over de ervaringen van Jakovos in Mauthausen. Wat hem op de been hield was zijn liefde voor een joodse vrouw uit Litouwen. Het bekendste lied uit de cyclus is ´Hoe mooi is mijn geliefde´ waarvoor Kambanellis zich baseerde op het Hooglied (Asma Asnathon) uit het oude testament.

Ondanks de terreur en de vernederingen bleef Kambanellis vasthouden aan de hoop. Zelf zei hij over de Ballade dat hij in Mauthausen het diepste zwart heeft aanschouwd maar desondanks het licht van de liefde nooit uit het oog verloren is.

Theodorakis was net als Kambanellis een verzetsstrijder. Toen de Mauthausen Cyclus in 1967 in première ging was Theodorakis een gevangene van het Griekse kolonelsregime. Kambanellis voelde zich verwant aan Theodorakis en gaf hem toestemming om de gedichten van muziek te voorzien. Ook Theodorakis was een gevangene geweest van de Nazi´s. Zijn sociale engagement, ook gedurende het kolonelsbewind in Griekenland, was een bron van inspiratie voor de Grieken.

Vanwege de bijzondere geschiedenis rondom de Mauthausencyclus behoort dit werk Griekenland tot nationaal cultureel erfgoed. De Mauthausen Cyclus is in vele talen vertaald. In Nederland is het werk bekend geworden in een vertaling door Lennaert Nijgh, vertolkt door Liesbeth List. De betekenis van dit werk is ook in onze tijd van enorme relevantie. Nikki Jakobs vertolkt samen met haar ensemble de Ballade van Mauthausen in het Jiddisch. Een unieke ervaring in de Protestantse Kerk aan de Markt in Gennep op 12 februari 2025.

Voor dit concert werkt de Stichting Johannes Engelen samen met Museum Het Petershuis.

Protestantse kerk, Markt, Gennep
Woensdag 12 februari 2025
19.30 uur
Entree: (info volgt).